Kazimierz Głownia, Andrzej Gwiżdż, Zenon Pirowski, Jacek Wodnicki
StreszczenieOmówiono rolę pierwiastków międzywęzłowych (azotu i boru) w procesie krystalizacji żeliwa sferoidalnego i w procesie obróbki cieplnej odlewów. Hartowanie z przemianą izotermiczną żeliwa sferoidalnego ma na celu otrzymanie ausferrytycznej struktury osnowy. Jest to obróbka cieplna polegająca na chłodzeniu stopu z temperatury austenityzacji i wychładzaniu go w specjalnej kąpieli solnej w stałej temperaturze. We wstępnych pracach badawczych stwierdzono pozytywny wpływ mikrododatków boru na proces zwiększenia intensywności przemiany izotermicznej żeliwa sferoidalnego. Wykonano następujące gatunki żeliwa: skład podstawowy (ozn. 1/ADI), żeliwo z dodatkiem azotu (ozn. 2/N1 i 4/N2), boru (ozn. 3/B1 i 5/B2) oraz azotu i boru (ozn. 6/NB). Dokonano analizy termicznej odlewanych stopów oraz określono ich strukturę i twardość. Próbki pobrane z wlewków odlanych z tych stopów poddano obróbce cieplnej. Zastosowano dwa warianty hartowania izotermicznego: w temperaturze 275ºC i 350ºC. Przeprowadzono badania wytrzymałościowe (Rm, A5, KV, HB) oraz mikrostruktury po obu rodzajach obróbki cieplnej. Analiza uzyskanych wyników pozwoliła określić wpływ mikrododatków boru i azotu na strukturę wyjściową badanego żeliwa oraz po jego izotermicznej obróbce cieplnej, a także na wybrane właściwości mechaniczne.
Słowa kluczowe: żeliwo sferoidalne, obróbka cieplna izotermiczna, struktura, właściwości żeliwa,
 Pobierz artykuł 926.7 KB >>
Andrzej Białobrzeski, Marzena Lech-Grega, Janusz Żelechowski
StreszczenieW pracy przedstawiono wyniki badań ultralekkich stopów magnezu i litu o strukturze dwufazowej α-β i jednofazowej β z zastosowaniem skaningowej mikroskopii elektronowej z analizą chemiczną w mikroobszarach (SEM + EDX - Philips XL30 + EDAX) i rentgenowskiej analizy fazowej (XRD - dyfraktometr rentgenowski D8 Advance, Bruker). Refleksy dyfrakcyjne zinterpretowano na podstawie katalogu PDF-2. Stwierdzono, że dodatek pierwiastków stopowych, takich jak wapń czy aluminium wyraźnie zmienia strukturę stopu jednofazowego Mg-Li α bądź β. Dodatek wapnia w odlewanym stopie podwójnym Mg-Li-Ca powoduje powstanie struktury dwufazowej składającej się z dendrytów fazy β oraz płytkowej eutektyki CaMg2 i prawdopodobnie fazy α. Dodatek aluminium w odlewanym stopie podwójnym Mg-Li-Al powoduje powstanie materiału dwufazowego α i β. Stop Mg-18,4%Li-1,2%Zn jest stopem jednofazowym β z cynkiem rozpuszczonym w osnowie.
Słowa kluczowe: ultralekkie stopy magnezu i litu, badanie struktury, mikroskopia skaningowa, dyfraktometr rentgenowski,
Pobierz artykuł 1.11 MB >>
Tomasz Reguła, Paweł Darłak, Adam Tchórz, Marzena Lech-Grega
StreszczenieW niniejszej publikacji przedstawiono próbę wykorzystania procesu mechanochemicznej syntezydo otrzymywania kompozytów na osnowie związków międzymetalicznych Cu-Al zbrojonych homogenicznie rozmieszczoną ceramiką Al2O3. W tym celu, wykorzystano wysokoenergetyczny młyn kulowy, w którym przeprowadzono reakcję redukcji malachitu Cu2(OH)2CO3, sproszkowanym metalicznym Al0. Otrzymane w ten sposób materiały poddano badaniom przy pomocy dyfrakcji rentgenowskiej XRD oraz mikroskopii SEM. Wykazano, że możliwe jest otrzymywanie kompozytu opartego na osnowie związku międzymetalicznego Cu9Al4 zbrojonego Al2O3, w skutek szeregu reakcji chemicznych indukowanych bodźcami mechanicznymi.
Słowa kluczowe: kompozyty metalowo-ceramiczne, mechanosynteza, młyn kulowy, związki międzymetaliczne, dyfrakcja rentgenowska,
Pobierz artykuł 846.4 KB >>
Aleksandra Siewiorek, Natalia Sobczak, Artur Kudyba
StreszczeniePrzeprowadzono badania kinetyki zwilżania w temperaturze 700°C, w próżni dla układów typu kropla/podłoże, gdzie kropla czyste aluminium (99,999%), podłoże pastylki Ni (99,8%) i Niox (utlenionew temperaturze 200°C w czasie 2 godzin). Zastosowano dwie procedury badawcze: wspólne nagrzewaniebadanej pary materiałów (CH) oraz osobne nagrzewanie badanej pary materiałów przy jednoczesnym oczyszczaniu kropli metalu z powłoki tlenkowej (CP). Poprzeczne przekroje próbek po badaniach zwilżalności poddano obserwacjom strukturalnym na mikroskopie świetlnym i skaningowym mikroskopie elektronowym w celu wyjaśnienia struktury granic rozdziału Al/Ni oraz Al/Niox, a także morfologii powstających faz. Stwierdzono obecność charakterystycznych dla danych faz wydzieleń, tj. rombowych Al3Ni oraz nieregularnych wydzieleń fazy Al3Ni2. Otrzymane próbki Al/Ni poddano badaniom wytrzymałości na ścinanie, a także wykonano na nich pomiary mikrotwardości poszczególnych faz. Stwierdzono, że grubość Strefy Produktów Reakcji (SPR) powstałej na skutek oddziaływania w próbkach Al/Niox, jest mniejsza, natomiast jej wytrzymałość na ścinanie jest większa w porównaniu do próbek Al/Ni. Wartość naprężenia ścinającego wynosi 63,1 MPa dla Al/Niox (CH) oraz tylko 33,9 MPa dla Al/Ni (CP).
Słowa kluczowe: układ aluminium-nikiel, zwilżanie, mikrostruktura,
Pobierz artykuł 1.44 MB >>
|
