Zbigniew Konopka

Próby ciśnieniowego odlewania żeliwa białego

Streszczenie

Celem badań było określenie możliwości wytworzenia odlewów z żeliwa z wykorzystaniem różnych metod odlewania ciśnieniowego oraz ocena mikrostruktury tych odlewów i analiza procesu. Wykonano odlewy z żeliwa białego, które następnie wyżarzano na żeliwo ciągliwe. Stwierdzono przydatność metody ciśnieniowego odlewania do wykonywania odlewów z żeliwa i korzystny wpływ metody na zabieg obróbki cieplnej.


Słowa kluczowe: żeliwo białe, odlewanie ciśnieniowe, obróbka cieplna, żeliwo ciągliwe, mikrostruktura,


pdfPobierz artykuł 1.7 MB >>



Natalia Sobczak, Jerzy J. Sobczak, Artur Kudyba, Marta Homa, Grzegorz Bruzda, Marcin Grobelny, Małgorzata Kalisz, Karlheinz Strobl, Riju Singhal, Mathieu Monville

Wetting transparency of graphene deposited on copper in contact with liquid tin

Streszczenie

Wetting behavior of liquid Sn (99.99%) on graphenecoated Cu substrate was investigated by the sessile drop method using two testing procedures: 1) classical contact heating (CH) of a couple of materials; 2) capillary purification (CP) allowing non-contact heating accompanied with squeezing the Sn droplet through a hole in an alumina capillary. The tests were performed in vacuum (p < 1.80 × 10-6 mbar) at 360 °C for 300 s. The images of Sn/substrate couples were recorded by high-resolution high-speed CCD camera. The results of this study evidenced that graphene layer is transparent for liquid Sn and after 300 s interaction, it forms the contact angles (θ) similar to those on pure Cu substrates, both in CH (θ = 59°) and CP (θ = 32°) tests. However, with liquid Sn, apparently the same effect of graphene wetting transparency is more complicated than that with water and it is caused by different mechanism, most probably, accompanied with reconstruction of the graphene layer.


Słowa kluczowe: graphene, liquid tin, sessile drop, wetting transparency, liquophilic, liquophobic,


pdfPobierz artykuł 1.08 MB >>



Ryszard Władysiak

Kształtowanie mikrostruktury i właściwości odlewów siluminowych w formach chłodzonych mgłą wodną

Streszczenie

W pracy przedstawiono możliwości otrzymywania wysokojakościowych odlewów siluminowych o podwyższonych właściwościach mechanicznych. Zapewnia je zastosowany system wielopunktowego chłodzenia formy mgłą wodną, zarządzany za pomocą dedykowanego komputerowego programu sterującego.


Słowa kluczowe: odlewanie kokilowe, silumin AlSi11, chłodzenie mgłą wodną, sterowanie komputerowe, mikrostruktura, właściwości mechaniczne,


pdfPobierz artykuł 2.94 MB >>



Piotr Dudek, Aleksander Fajkiel, Tomasz Reguła, Edward Czekaj, Janusz Mielniczuk

Wpływ dodatku złomu obiegowego na właściwości mechaniczne odlewów ciśnieniowych ze stopów magnezu

Streszczenie

Recykling stopów magnezu jest zagadnieniem trudnym nie tylko z uwagi na bardzo dużą reaktywność i skłonność do zapalania się tych stopów już poniżej temperatury topnienia, ale i z braku odpowiedniego wyposażenia oraz doświadczenia w tym zakresie w krajowych odlewniach. Niemniej jednak zarówno wymogi ochrony środowiska naturalnego, jak i konieczność zmniejszania kosztów funkcjonowania odlewni, wymagają racjonalnego zagospodarowania złomu obiegowego. Problem ten dotyczy nie tylko odlewni stopów magnezu, ale niemal wszystkich odlewni. Jednak z uwagi na trudną technologię topienia stopów magnezu powszechnie uważa się, że dobre właściwości mechaniczne odlewów z tych stopów można uzyskać jedynie ze stopów pierwotnych (czystych gąsek). Przeprowadzone badania wpływu dodatku złomu obiegowego na właściwości mechaniczne odlewów ciśnieniowych ze stopów magnezu AZ91 i AM50 wykazały, że określony, ściśle kontrolowany dodatek takiego złomu w znacznym stopniu wpływa na zwiększenie nie tylko wytrzymałości na rozciąganie, ale przede wszystkim wzrost plastyczności, co stwarza możliwość szerszego zastosowania odlewów. W artykule przedstawiono wyniki prac nad doborem optymalnej ilości złomu obiegowego we wsadzie na właściwości mechaniczne odlewów ciśnieniowych ze stopu AZ91 i AM50.


Słowa kluczowe: stopy magnezu, wsad metalowy, złom obiegowy, odlew ciśnieniowy, właściwości mechaniczne,


pdfPobierz artykuł 4.85 MB >>



Tomasz Dudziak

Wysokotemperaturowa korozja materiałów w parze wodnej w sektorze energetycznym

Streszczenie

W artykule opisano zagadnienia związane z polskim sektorem energetycznym, w którym decydującą rolę odgrywa technologia subkrytyczna, w której spalanie węgla odbywa się w zakresie temperatur 500-530°C i przy ciśnieniu 14-16 MPa. Ponadto przedstawiono mechanizm korozji materiałów na bazie żelaza i niklu, zawierających różne ilości chromu, przeznaczonych na budowę nowych bloków energetycznych. Z przeprowadzonych badań w wysokich temperaturach (675°C oraz 725°C) w atmosferze czystej pary wodnej, wynika, iż stopy żelaza z dużą zawartością (18% wag.) chromu tworzą spinel Fe-Cr, który ma gorsze właściwości ochronne niż tlenek Cr,sub>2O3, lecz jest bardziej ochronny niż magnetyt (Fe3O4) czy też hematyt (Fe2O3). Stwierdzono również, że stopy żelaza charakteryzowały się powstawaniem wysepek bogatych w magnetyt Fe3O4. Powstawanie takich miejsc jest związane z różnym stężeniem żelaza w osnowie stopu i jego aktywnością, a także niską koncentracją chromu i brakiem możliwości stworzenia ochronnej cienkiej warstwy spinelu czy też samodzielnej warstwy Cr2O3. Stop na bazie niklu IN718+ wytworzył warstewkę spinelu Ni-Cr (NiCr2O4),  jego zgorzelina nie przekraczała 2 μm grubości.


Słowa kluczowe: korozja wysokotemperaturowa, blok energetyczny, stopy żelaza z chromem, stop niklu,


pdfPobierz artykuł 1.75 MB >>



Władysław Madej, Irena Izdebska-Szanda, Janusz Miklaszewski, Tadeusz Zdończyk

Ekologiczna i materiałooszczędna technologia wytwarzania wstawek hamulcowych o stabilnych parametrach jakościowych Cz. 2. Weryfikacja zmodernizowanej technologii w warunkach rzeczywistych

Streszczenie

Prezentowany artykuł jest drugim z cyklu omawiającym prace badawcze związane z udoskonaleniem technologii produkcji wstawek hamulcowych dla kolejnictwa w odlewni Spomel w Lęborku. Współpraca z Instytutem rozpoczęła się od realizacji projektu modernizacji procesu wytwarzania odlewów nowej generacji nieiskrzących wstawek hamulcowych dla potrzeb kolejnictwa w latach 2000-2001. W ramach tego projektu opracowana została ekologiczna i materiałooszczędna technologia wytwarzania nieiskrzących wstawek hamulcowych o wysokich parametrach jakościowych. Wyniki badań nad opracowaniem tej technologii przedstawiono w niniejszym artykule. Badania te obejmowały między innymi opracowanie metod zasilania odlewu, dobór składu mas formierskich i rdzeniowych zapewniających uzyskanie poprawy dokładności wymiarowej oraz jakości powierzchni odlewów, stabilizację parametrów technologicznych wykonywania form odlewniczych, badania struktury, właściwości mechanicznych i ścieralności tworzywa odlewów testowych, a także określenie parametrów technologicznych procesu odlewniczego.


Słowa kluczowe: odlewy wstawek klocków hamulcowych, poprawa jakości odlewu, masa formierska, obniżenie kosztów, oszczędność energii i materiałów, ochrona środowiska, zmniejszenie uciążliwości pracy,


pdfPobierz artykuł 5.23 MB >>



Krzysztof Jaśkowiec, Waldemar Uhl

Ocena stopnia lejności staliwa aluminiowego

Streszczenie

W pracy przedstawiono metodykę i wyniki badań lejności staliwa aluminiowego uzyskane w próbie prętowej. Wyniki te porównano z lejnością staliwa chromowo-niklowo-miedziowego badanego w tych samych warunkach. Przedstawiono także przebieg prowadzonych wytopów. Oprócz badań dylatometrycznych wykonano rejestrację krzywej krystalizacji i krzepnięcia, wyznaczając temperaturę likwidus i solidus. Przedstawiono także zdjęcia otrzymanej mikrostruktury badanego staliwa.


Słowa kluczowe: Fe-Al, lejność, stopy na osnowie faz międzymetalicznych, zgar, próba prętowa, krzywa krystalizacji i stygnięcia, badanie dylatometryczne,


pdfPobierz artykuł 1.38 MB >>